Czym są wolne rodniki?
Wolne rodniki są związkami stale wytwarzanymi przez organizm. Większość z nas kojarzy je jednoznacznie ze złym wpływem na nasze zdrowie. Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że rzeczywistość jest nieco inna. Wolne rodniki są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, gdyż uczestniczą w wielu ważnych procesach - m.in. w wydzielaniu hormonów, skurczach mięśni czy ochronie organizmu przed działaniem czynników toksycznych. Problem zaczyna się w sytuacji nadmiernej produkcji wolnych rodników, przyczyniają się do tego m.in. dym tytoniowy, skażenie środowiska, pozostałości środków ochrony roślin, niektóre leki, a także uboga w antyoksydany dieta.

Co dzieje się w przypadku ich nadmiaru?
Na początek warto wspomnieć o tym, że wolne rodniki są cząsteczkami posiadającymi pojedynczy elektron, które za wszelką cenę dążą do przyłączenia kolejnego. Aby go pozyskać oddziałują na kwasy nukleinowe i inne białka oraz błony komórkowe, przyczyniając się do powstawania związków o działaniu mutagennym. Uszkodzenia wywołane działaniem wolnych rodników przyspieszają starzenie się organizmu, rozwój chorób układu krążenia, nowotworów, zaćmy i stanów zapalnych. Przypuszcza się, że również choroby neurodegeneracyjne takie jak np. choroba Parkinsona, mogą być wywołane dzianiem wolnych rodników.

Odrzucić bierność!
My także możemy pomóc naszym organizmom w prawidłowym funkjonowaniu. Najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie diety bogatej w antyoksydanty. Związki te same wchodzą w reakcje z wolnymi rodnikami, zabezpieczając w ten sposób pozostałe składniki naszego organizmu. Cenne są zwłaszcza: witaminy (gł. witamina E, C i beta - karoten), składniki mineralne i związki polifenolowe.

WITAMINY
W związku z prowadzonym cyklem "Witaminowych korepetycji" nie zamieszczamy teraz szczegółowych informacji na temat źródeł witaminowych antyoksydantów. Informacje na ich temat będą sukcesywnie pojawiać się na stronie naszego serwisu.

SKŁADNIKI MINERALNE
W obronie organizmu przed działaniem wolnych rodników dużą rolę odgrywają także składniki mineralne, których obecność jest niezbędna m.in. do prawidłowej funkcji enzymów rozkładających wolne rodniki. Na szczególną uwagę zasługują cynk, mangan i selen. Poniżej przedstawiamy wykaz produktów zawierających duże ilości tych składników:

CYNK
powyżej 4 mg
pestki dyni, mleko w proszku, suche nasiona grochu, sery żółte - zwłaszcza Ementaler, Gouda, Cheddar, pieczywo chrupkie
od 3 do 4 mg
suche nasiona roślin strączkowych: fasola, soja, soczewica, mak, żółtko jaja, kasza gryczana, kasza jaglana, migdały, musli, płatki owsiane, migdały, orzechy arachidowe, sucha kiełbasa
od 2 do 3 mg
pieczywo z pełnego przemiału: chleb żytni pełnoziarnisty, pumpernikiel, chleb żytni razowy, orzechy włoskie i laskowe, nasiona słonecznika, sardynki, wieprzowina, wołowina, baranina, cielęcina, kurczak, indyk, szynka wołowa, ser Feta
od 1 do 2 mg
jaja, węgorz, pikling, śledź, ryż biały i brązowy, groszek zielony, orzechy pistacjowe, makaron

MANGAN
powyżej 3 mg
orzechy laskowe i włoskie, płatki owsiane, pieczywo chrupki, musli, pieczywo z pełnego
przemiału: chleb pełnoziarnisty, pumpernikiel
od 1 do 3 mg
chleb żytni razowy, nasiona słonecznika, suche nasiona roślin strączkowych: soja, groch,
soczewica, fasola, ryż brązowy i biały, kasza gryczana, kasza jaglana, migdały, nasiona słonecznika, banany suszone

SELEN
Duże ilości selenu znajdują się m.in. w: produktach zbożowych: chleb Graham, pumpernikiel, płatki owsiane, rybach morskich: tuńczyku, śledziu, makreli, karpiu, a także w grzybach suszonych, nasionach roślin strączkowych, podrobach i orzechach. Warzywa i owoce nie są dobrym źródłem tego składnika.

ZWIĄZKI POLIFENOLOWE
Związki polifenolowe nazywane w skrócie polifenolami obejmują bardzo szeroką - licząca ok. 7000 substancji - grupę związków występujących w produktach roślinnych. Są to m.in. flawonoidy, izoflawonoidy, katechiny, lignany i wiele innych.... Nadają one barwę roślinom przyczyniając się m.in. do ich ochrony przed działaniem pasożytów. W organizmie człowieka wykazują one działanie antyoksydacyjne, dzięki temu są skutecznym obrońcą przed nadmiernym działaniem wolnych rodników w organizmie.
Duże ilości związków polifenolowych znajdziesz w następujących produktach:
- owoce: truskawki, czereśnie, winogrona, jagody, jeżyny, maliny, nasiona roślin strączkowych (gł. soja), owoce cytrusowe,
- warzywa: por, włoska kapusta, brokuły, rzodkiewka, buraki, cebula, włoska kapusta, czerwona kapusta, pomidory, sałata, żurawiny, cykoria, seler, papryka
- inne: herbata, czerwone wino – zawiera ok. 6 razy więcej flawonoidów niż białe wino, orzechy włoskie

Dziś przekaliśmy Ci jedynie kilka podstawowych informacji na temat polifenoli, już wkrótce na stronie naszego serwisu znajdziesz artykuł w całości poświęcony temu tematowi.

Jeśli chcesz, by Twoja dieta była bogata w cenne składniki zwróć się do specjalisty, który pomoże Ci ukształtować prawidłowe nawyki żywieniowe. Więcej informacji na temat możliwości spotkania z dietetykiem znajdziesz na stronie Poradni Żywieniowej FOOD LINE.